ΑΓΧΟΣ: ΜΙΑ "ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ" ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ! | INMEDHEALTH

Άγχος: Μια “φυσιολογική” αντίδραση!

Το άγχος είναι αυτό που μας προετοιμάζει για να αντιδρούμε αποτελεσματικά σε ορισμένες δύσκολες ή και επικίνδυνες καταστάσεις. Είναι μία παγκοσμίως γνωστή εμπειρία που λειτουργεί ως μηχανισμός προειδοποίησης (ασφάλειας).

Βιολογικά, πιστεύεται ότι εδράζεται σε έναν πρωτόγονο μηχανισμό ο οποίος εξελικτικά σε καταστάσεις φυσικού κινδύνου βοηθούσε τους ανθρώπους να μπουν στην κατάσταση άγχους και να προστατεύσουν τη σωματική τους ακεραιότητα.

Σήμερα, γνωρίζουμε ότι, όταν αντιμετωπίζουμε ένα αγχογόνο γεγονός, η αμυγδαλή του εγκεφάλου μας, που συμμετέχει στην επεξεργασία των συναισθημάτων, στέλνει μήνυμα κινδύνου στον υποθάλαμο ο οποίος με την σειρά του στέλνει μήνυμα για την έκκριση ανδρεναλίνης, προετοιμάζοντας το σώμα να αντεπεξέλθει στη κατάσταση κινδύνου. Η έκκριση της ανδρεναλίνης προκαλεί μεγαλύτερη ροή αίματος που κατευθύνεται προς τον εγκέφαλο για αύξηση του οξυγόνου, αύξηση του μυϊκού τόνου, διαταραχή του πεπτικού συστήματος, διαταραχή της λειτουργίας των εντέρων, άνοιγμα των πνευμόνων για εισροή περισσότερου οξυγόνου, γρηγορότερη λειτουργία της καρδιάς για να σταλθεί αίμα και οξυγόνο στους μυς και στον εγκέφαλο.

Η σωματική αυτή διέγερση μας βοηθάει να μπούμε στην κατάσταση της φυγής ή επίθεσης (fight-or-flight response). Μια κατάσταση όπου το σώμα μας είναι στην καλύτερη θέση δύναμης ή ταχύτητας, ώστε να ανταπεξέλθουμε στον φυσικό κίνδυνο.

Πολλές φορές, όμως, ο κίνδυνος δεν είναι πραγματικός (με την έννοια οτι δεν απειλείται η ζωή του ατόμου) αλλά μία λανθασμένη ερμηνεία μιας κατάστασης ή κάποιας υπερβολικής εκτίμησης ως προς το μέγεθος του κινδύνου. Αύτο συμβαίνει γιατί ο μηχανισμός εκπέμπει προειδοποιητικά σήματα σε κατάστασεις κινδύνου που έχουν σχέση με την αβεβαιότητα. Φαίνεται όμως να δυσλειτουργεί σε μερικές περιπτώσεις π.χ. όταν το άγχος είναι υπερβολικά έντονο, διαρκεί πέρα από την έκθεση σε κάποιο κίνδυνο, παρουσιάζεται σε καταστάσεις οι οποίες αντικειμενικά δεν εμπεριέχουν κίνδυνο, απειλή ή παρουσιάζεται χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο.

Τότε θεωρούμε οτι το άγχος γίνεται παθολογικό αφού το πρόγραμμα άγχους είναι ακατάλληλο και διεγείρει το νευρικό σύστημα προκαλώντας σωματική διέγερση που μπορεί να ενισχύσει με την σειρά του την ένταση του άγχους.

Θεωρούμε οτι οι λανθασμένες ερμηνείες μιας κατάστασης ως απειλητικής σχετίζονται αφ’ενός με μια βιολογική ευαλωτότητα αφ’ετέρου με μαθημένες συμπεριφορές και σκέψεις. Η βιολογική ευαλωτότητα συνίσταται στο ότι αρκετοί ανθρώποι παρουσιάζουν αυξημένη δραστηριότητα της αμυγδαλής, ως υπερβολικά δραστήρια, υπερερμηνεύει αβέβαια γεγονότα ως απειλητικά ενεργοποιώντας κάθε φορά τον μηχανισμό του άγχους.

Από μια γνωσιακή σκοπιά, οι εσφαλμένες ερμηνείες βασίζονται σε σκέψεις και πρότυπα που αναπτύσσονται στην παιδική και ενήλικη ζωή και έχουν ως κοινό τη μη ρεαλιστική εκτίμηση της κατάστασης, τη καταστροφοποίηση και τη μεγένθυση αρνητικών επιπτώσεων της όπως και την υποεκτίμηση τρόπων αντιμετώπισης της.

Αυτές οι δυο υποθέσεις λειτουργούν συνεργατικά στη κατανόηση του μηχανισμού του άγχους και των επιπτώσεών του στην ζωή μας.

Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι σωματικές (πχ. αυπνίες, διαταραχές εντέρου κτλ), συμπεριφορικές (πχ. αποφύγη να πάω σε μέρη που με αγχώνουν πολύ κτλ.), γνωσιακές ( πχ. σκέψη παραλαβής αποτελεσμάτων εξετάσεων η οποία προκαλεί φοβερό άγχος) και φυσικά συναισθηματικές (πχ. θυμός για το γεγονός οτι αγχώνομαι). Οι επιπτώσεις είναι αλληλένδετες και συνήθως συμβαίνουν ταυτόχρονα επηρεάζοντας όλο το φάσμα της ζωής μας.

Η κατανόηση της λειτουργίας του άγχους είναι και η αρχή της θεραπείας του αφού κατανοώντας την βιολογική και γνωσιακή διάσταση η θεραπεία μπορεί να στοχεύσει στην απόσβεση των σωματικών συμπτωμάτων και στην παρέμβαση σε γνωσιακό και συμπεριφορικό επίπεδο. Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να διακρίνουμε το παθολογικό άγχος και να γνωρίζουμε ότι υπάρχει η δυνατότητα θεραπείας, ώστε να βγαίνουμε απο χρόνιες ή μη καταστάσεις που επηρεάζουν αρνητικά τομείς της ζωής μας.

Aρθρογραφία της επιστημονικής ομάδας του ιατρείου της Ψυχιάτρου - Ψυχοθεραπεύτριας Γεωργίας - Φαίδρας Βιτάλη

Πηγή: https://blog.melapus.com

#inmedhealth

►Βρείτε μας στο Facebook: shorturl.at/aknuQ

►Βρείτε μας στο Linkedin: shorturl.at/etRS9

►Επικοινωνήστε μαζί μας στο inmedhealth.blogspot.gr@gmail.com

Βρείτε μας στο Youtube!

*Οι απόψεις των εθελοντών αρθρογράφων είναι απολύτως προσωπικές και δεν εκφράζουν απαραίτητα την άποψη του ιδιοκτήτη.