ΑΝΑΒΛΗΤΙΚΟΤΗΤΑ: ΜΗΠΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ "ΑΘΩΑ ΣΥΝΗΘΕΙΑ" ΤΕΛΙΚΑ; | INMEDHEALTH

Αναβλητικότητα: Μήπως δεν είναι τόσο "αθώα συνήθεια" τελικά; 

Πόσες φορές έπιασες τον εαυτό σου να τρέχει να προλάβει προθεσμίες για ακαδημαϊκές, επαγγελματικές, κοινωνικές υποχρεώσεις, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή; Πόσες φορές είπες στον εαυτό σου ‘γιατί να το κάνω αυτό σήμερα; Μέρα είναι και αύριο’; Αν η απάντηση είναι πολλές, τότε αυτό το άρθρο σε αφορά.

Ο Sigmund Freud, μίλησε για την Αρχή της ευχαρίστησης  ως γενεσιουργό αιτία της αναβλητικότητας. Με πιο απλά λόγια, όταν ο άνθρωπος αντιμετωπίζει μια δυσάρεστη κατάσταση που του προκαλεί αρνητικά συναισθήματα (π.χ. ένα αγχωτικό πρότζεκτ), μπορεί να επιλέξει να την αποφύγει, αναβάλλοντας την για αργότερα, και με αυτό τον τρόπο να εξασφαλίσει μια αίσθηση ευχαρίστησης έστω και βραχείας διάρκειας. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι αναβάλλουν για κάποια άλλη στιγμή, δραστηριότητες που πρέπει να κάνουν, χωρίς όμως αυτό να δημιουργεί σημαντικά εμπόδια στην καθημερινότητά τους. Ωστόσο, υπάρχουν και άνθρωποι που έχουν την αναβλητικότητά ως συνήθεια με αποτέλεσμα να μη μπορούν  να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους.

Τι είναι λοιπόν  η αναβλητικότητα και που οφείλεται;

Αναβλητικότητα είναι η αναβολή για το μέλλον μια σημαντικής δραστηριότητας/ υποχρέωσης, η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί άμεσα. Το άτομο επιλέγει συνειδητά να ασχοληθεί με κάτι άλλο, πιο ευχάριστο και λιγότερο αγχογόνο, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσει τη σημαντική δραστηριότητα/υποχρέωση που έχει αναλάβει.

  

Πολλοί ερευνητές θεωρούν την αναβλητικότητα ένα μηχανισμό αντιμετώπισης του στρες, που απορρέει από τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος, και των αρνητικών συναισθημάτων. Ωστόσο, όταν η αναβλητικότητα γίνεται συνήθεια μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω άγχος, αισθήματα ενοχής και πανικού και να έχει επιπτώσεις στην παραγωγικότητα και την κοινωνική ζωή του ατόμου, στο οποίο μπαίνει συνήθως η ταμπέλα του ανεύθυνου. Τα συναισθήματα τύψεων και ντροπής με τη σειρά τους ενισχύουν την ήδη υπάρχουσα τάση για αναβολή και αποφυγή, η οποία οδηγεί σε ένα φαύλο κύκλο.

Η αναβλητικότητα μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες που για  κάθε άνθρωπο είναι διαφορετικοί. Μπορεί να οφείλεται στην προσωπικότητα και στα βιώματα που έχει κάποιος. Η έλλειψη κινήτρου για την ολοκλήρωση μιας εργασίας είναι ένας ακόμα λόγος. Ο φόβος της αποτυχίας, είναι εξίσου ένα λόγος για να αναβάλεις κάτι, καθώς μέσω της αναβλητικότητας έχεις μια έτοιμη δικαιολογία του τύπου ‘έτσι και αλλιώς το έκανα τελευταία στιγμή’. Από την άλλη πλευρά η τελειομανία δύναται να οδηγήσει κάποιον στην αναβολή, καθώς το άτομο προσπαθεί πολύ να πετύχει το «τέλειο» που διαρκώς το αναβάλει. Το ίδιο και η χαμηλή αυτοπεποίθηση που ευνοεί καταστροφικές προβλέψεις που αποθαρρύνουν την κινητοποίηση. Τέλος, η χαμηλή ενεργητικότητα λόγω των έντονων ρυθμών της καθημερινότητας μπορεί να ευθύνεται για την αναβολή και την άρνηση ανάληψης ευθυνών καθώς ‘ δεν αντέχω να ασχοληθώ και με αυτό τώρα, ας το κάνω άλλη στιγμή’.

Πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;

• Κάνω μια λίστα με όλες μου τις υποχρεώσεις, τις βάζω σε μια σειρά από την δυσκολότερη προς την ευκολότερη, γράφω δίπλα στη κάθε μια το deadline της και κρεμάω αυτή τη λίστα σε ένα σημείο του σπιτιού μου όπου θα την βλέπω τακτικά. (Tip: Ανανεώνω την λίστα όταν αναλαμβάνω καινούριες υποχρεώσεις και τσεκάρω κάθε μία υποχρέωση που ολοκληρώνω)

• Ξεκινάω με την πιο σημαντική υποχρέωση που έχω, γιατί με αυτό τον τρόπο μειώνω το άγχος μου και αισθάνομαι περηφάνια για τον εαυτό μου.

• Σπάω σε μικρά κομμάτια δραστηριότητες/υποχρεώσεις ώστε να είναι διαχειρίσιμα και λιγότερο τρομακτικά.

• Θέτω στόχους ρεαλιστικούς και εφικτούς, ώστε να μπορώ να τους πετύχω

• Διαλέγω μια ώρα την ημέρα και συγκεντρώνω την ενέργεια μου σε ένα έργο από τη λίστα.

• Βρίσκω τον κατάλληλο χώρο στον οποίο μπορώ να συγκεντρώνομαι και οριοθετώ το περιβάλλον μου απομακρύνοντας τυχόν περισπασμούς όπως το κινητό.

• Δεν ξεχνώ να επιβραβεύσω και να ανταμείψω τον εαυτό μου για κάθε πετυχημένη προσπάθεια που κάνω. Με αυτό τον τρόπο αυξάνω το κίνητρο μου για το μέλλον. 

Βιβλιογραφία:

Steel, Piers (2010). The Procrastination Equation: How to Stop Putting Things Off and Start Getting Stuff Done. New York: HarperCollins.  

Steel, Piers (2007). «The nature of procrastination: A meta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure». Psychological Bulletin 133 (1), 65–94.

Thakkar, N. (2009). Why procrastinate: an investigation of the root causes behind procrastination.Lethbridge Undergraduate Research Journal, 4(2)

Wilson, B. A., & Nguyen, T. D. (2012). Belonging to tomorrow: An overview of procrastination. International Journal of Psychological Studies, 4(1), 211.

Κείμενο: Διαμαντοπούλου Δανάη, Ψυχολόγος MSc.

#inmedhealth

►Βρείτε μας στο Facebook: shorturl.at/aknuQ
►Βρείτε μας στο Instagram: shorturl.at/vC079

►Βρείτε μας στο Linkedin: shorturl.at/isY08

►Επικοινωνήστε μαζί μας στο inmedhealth.blogspot.gr@gmail.com

Βρείτε μας στο Youtube!

*Οι απόψεις των εθελοντών αρθρογράφων είναι απολύτως προσωπικές και δεν εκφράζουν απαραίτητα την άποψη του ιδιοκτήτη.