Αυτό-εκτίμηση: Η πηγή της Αυτοπεποίθησης σου.
Η Αυτοεκτίμηση και η Αυτοπεποίθηση είναι δύο έννοιες που ακούγονται καθημερινά, σαν να σημαίνουν το ίδιο ακριβώς πράγμα. Ωστόσο, στην πραγματικότητα αν και συνδέονται σε μεγάλο βαθμό και συμπληρώνουν η μία την άλλη, είναι δύο όροι με διαφορετικό περιεχόμενο. Οι διαφορές τους γίνονται διακριτές όταν συναντά κανείς ανθρώπους που διαθέτουν υψηλή αυτοεκτίμηση και υψηλή αυτοπεποίθηση αλλά και ανθρώπους με χαμηλή αυτοεκτίμηση, αλλά υψηλή αυτοπεποίθηση. Ακόμη υπάρχουν και άνθρωποι που διαθέτουν υψηλή αυτοεκτίμηση, αλλά χαμηλή αυτοπεποίθηση αλλά και αυτοί που διαθέτουν και χαμηλή αυτοεκτίμηση αλλά και χαμηλή αυτοπεποίθηση. Συνεπώς μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι η ύπαρξη καλής αυτοπεποίθησης δεν σημαίνει απαραίτητα και την ύπαρξη μιας καλής αυτοεκτίμησης ή και το αντίστροφο. Από ψυχολογικής άποψης είναι σημαντικό να αντιληφθούμε τη διαφορά ανάμεσα σε αυτές τις δύο έννοιες, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας.
Αυτό εκτίμηση είναι η πεποίθηση που έχουμε για τον εαυτό μας και την αξία του. Είναι μια αίσθηση που χτίζεται από την παιδική ηλικία μέσα από την αλληλεπίδραση με τα πρόσωπα φροντίδας. Όταν κάποιος λαμβάνει αγάπη, επιβεβαίωση και αποδοχή για αυτό που είναι από το περιβάλλον του, χτίζει μια ισχυρή αίσθηση εκτίμησής για τον εαυτό του. Όταν όμως το περιβάλλον δυσκολεύεται για διάφορους λόγους να δώσει την απαραίτητη φροντίδα και επιβεβαίωση σε ένα παιδί, τότε αυτό εξελίσσεται με μεγάλα κενά στην αυτοεκτίμηση του τα οποία το οδηγούν στο να αγνοεί όσα καταφέρνει, να φοβάται να αποτύχει και να αρνείται οποιαδήποτε θετικά σχόλια για τον εαυτό του.
Αυτοπεποίθηση είναι η πεποίθηση που έχουμε για το τι μπορούμε να καταφέρουμε και αν μπορούμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις διαφόρων καταστάσεων. Από πολλούς ερευνητές θεωρείται ένα κομμάτι της αυτοεκτίμησης. Είναι η βεβαιότητα που έχει κάποιος για την επάρκειά του και τις δυνατότητες του σε διάφορους τομείς. Μπορεί να αφορά συγκεκριμένους τομείς δράσεις και να μεταβάλλεται στη διάρκεια της ζωής μας. Η αυτοπεποίθηση μας εξαρτάται από το ιστορικό μας, το τι πραγματικά έχουμε καταφέρει και διατηρείται μέσα από την συνεχή προσπάθεια και την αντιμετώπιση προκλήσεων
Πως συνδυάζονται τα παραπάνω;
Άτομα που διαθέτουν υψηλή αυτοεκτίμηση, αλλά και υψηλή αυτοπεποίθηση είναι αυτά που πιστεύουν στον εαυτό και στις δυνατότητες τους σε διάφορους τομείς της ανθρώπινης δράσης. Αυτά τα άτομα δεν έχουν έπαρση για αυτά που καταφέρνουν και αγαπούν και αποδέχονται τον εαυτό τους ασχέτως των επιδόσεων που σημειώνουν. Από την άλλη υπάρχουν τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, αλλά υψηλή αυτοπεποίθηση. Αυτοί γνωρίζουν τις δυνατότητες τους, όμως νιώθουν υποχρεωμένοι να τις αποδεικνύουν σε όποιον τις αμφισβητήσει και δεν αντιλαμβάνονται την αξία τους ως άτομα. Επιπλέον υπάρχουν τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση, αλλά χαμηλή αυτοπεποίθηση, τα οποία εκτιμούν τον εαυτό τους παρότι μπορεί να μην έχουν δυνατότητες σε διάφορους τομείς. Για παράδειγμα, μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα καλοί στα μαθήματα, ή σε κάποιες άλλες δραστηριότητές που κάνουν αλλά δεν νιώθουν πως αξίζουν λιγότερο από αυτούς που τα καταφέρνουν καλά. Τέλος, υπάρχουν και αυτοί που διαθέτουν και χαμηλή αυτοεκτίμηση αλλά και χαμηλή αυτοπεποίθηση και είναι άνθρωποι που δεν εκτιμούν τον εαυτό τους και δεν νιώθουν πως μπορούν να τα καταφέρουν καλά σε κάτι.
Ποια στάση μπορούμε να υιοθετήσουμε για να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση μας;
Να ενισχύσουμε τη Αυτογνωσία μας:
Η σχέση με τον εαυτό μας είναι η σημαντικότερη που έχουμε και αν αυτή δεν λειτουργεί ικανοποιητικά, τότε είναι δύσκολο να λειτουργήσουν και οι υπόλοιπές σχέσεις. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, να συμφιλιωθούμε μαζί και, αν θέλουμε να βελτιώσουμε κομμάτια του, ας προσπαθήσουμε να το κάνουμε χωρίς να απορρίπτουμε αυτό που είμαστε.
Ξεπερνάμε τα λάθη μας.
Από τη στιγμή που αναγνωρίζουμε τα λάθη, η ντροπή που τα συνοδεύει αρχίζει να εξαφανίζεται. Ποτέ δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούμε την έκφραση “Είμαι ενα λάθος”. Μπορεί να κάνουμε λάθη, όμως αυτά δεν μας μετατρέπουν σε χειρότερους ανθρώπους, εφόσον πρόκειται για λάθη που οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουμε στη ζωή μας κάποια στιγμή. Η αυτοτιμωρία δεν βοήθησε ποτέ κανένα.
Καταγράφουμε τα επιτεύγματα μας:
Η καταγραφή των επιτευγμάτων μας, από το μικρότερο μέχρι και το πιο σημαντικό, μπορεί να βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας διαφορετικής εικόνας του εαυτού μας. Αυτό το κάνω χωρίς να αμφιβάλλω ή να ανησυχώ για τις δυνατότητες μου.
Προσέχουμε την αιτιώδης απόδοση:
Πρέπει να αναλογιστούμε σε ποιο βαθμό επηρεάζουμε τελικά όσα συμβαίνουν σε εμάς εξετάζοντας τα επιμέρους στοιχεία που μεσολάβησαν και διαμόρφωσαν το αποτέλεσμα. Πρέπει να μάθουμε να αποδίδουμε το καλό στον εαυτό μας, αν αυτή είναι η πραγματικότητα και χρειάζεται να σκεφτούμε αν πραγματικά ευθυνόμαστε εμείς για τις “κακοτυχίες” και να σταματήσουμε να κατηγορούμε τον εαυτό μας για καταστάσεις όπου είχαμε ελάχιστη ή καθόλου επιρροή.
Σταματάμε τις συγκρίσεις:
Ας σταματήσουμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας, και κυρίως τα δυνατά σημεία των άλλων, με τις δικές σας αδυναμίες. Η αυτοεκτίμησή σας να βασίζεται στη δράση σας και στην προσπάθεια, μην κρίνετε τον εαυτό σας από το αποτέλεσμα.
Βιβλιογραφία
Baldwin, M. W.; Sinclair, L. (1996). «Self-esteem and 'if...then' contingencies of interpersonal acceptance». Journal of Personality and Social Psychology 71 (6): 1130–1141.
Marsh, H.W. (1990). «Causal ordering of academic self-concept and academic achievement: A multiwave, longitudinal path analysis.». Journal of Educational Psychology82 (4): 646–656.
Orth U.; Robbins R.W. (2014). «The development of self-esteem». Current Directions in Psychological Science 23 (5): 381–387
Κείμενο: Διαμαντοπούλου Δανάη, Ψυχολόγος MSc
#inmedhealth
►Βρείτε μας στο Linkedin: shorturl.at/isY08
►Επικοινωνήστε μαζί μας στο inmedhealth.blogspot.gr@gmail.com
Βρείτε μας στο Youtube!
*Οι απόψεις των εθελοντών αρθρογράφων είναι απολύτως προσωπικές και δεν εκφράζουν απαραίτητα την άποψη του ιδιοκτήτη.
0 Σχόλια