14 τρόποι να ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας
Η αυτοεκτίμηση αφορά το πώς αξιολογούμε οι ίδιοι τον εαυτό μας και κατά πόσον πιστεύουμε ότι αξίζουμε και μας εκτιμάμε. Αποτελεί βασικό παράγοντα για μία ευτυχισμένη ζωή με ψυχική υγεία και ισορροπία, επηρεάζει τις σχέσεις μας, την προσωπική και επαγγελματική μας ανάπτυξη, ενώ ξεκινά να αναπτύσσεται ήδη από τη βρεφική ηλικία, όπου η φροντίδα των αναγκών του βρέφους, το άγγιγμα και το κράτημα από τον γονιό αρχίζουν να «χτίζουν» την αυτοεκτίμηση του.
Η παιδική ηλικία είναι το επόμενο κρίσιμο στάδιο για την δόμηση της αυτοεκτίμησης και, παρόλο που για πολλούς γονείς η ανατροφή των παιδιών - δικαίως - δεν είναι εύκολη υπόθεση, είναι πολλά αυτά που μπορούν να κάνουν σε αυτό το πεδίο. Ας δούμε μερικούς τρόπους ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης των παιδιών:
1. Πείτε τους ότι τα αγαπάτε: Η λεκτική επιβεβαίωση της αγάπης σας είναι πολύ σημαντική, αρκεί να συνοδεύεται και από τις ανάλογες συμπεριφορές.
2. Αγκαλιάστε τα: Δώστε τους αγκαλιές και χάδια, χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
3. Δώστε τους θετικά μηνύματα για το σώμα τους: Στην εποχή μας, όπου τα πρότυπα ομορφιάς προωθούν το (ανύπαρκτο) τέλειο, δείξτε τους ότι το σώμα αξίζει αγάπη και αποδοχή και είναι υπέροχο όπως είναι. Αποφύγετε την κριτική, τόσο για τα ίδια, όσο και για τον εαυτό σας και άλλους.
4. Μην τα συγκρίνετε: Η σύγκριση με αδέρφια, φίλους ή εσάς όταν ήσασταν στην ηλικία τους τα απομακρύνει από το ποια πραγματικά είναι. Ενισχύστε τη μοναδικότητα τους και απλά ενθαρρύνετε τα να κάνουν το καλύτερο που μπορούν.
5. Συζητήστε: Ακούστε τα προσεκτικά και επικοινωνήστε με ειλικρίνεια και ενδιαφέρον, δείχνοντας τους ότι τα υπολογίζετε και τα σέβεστε. Καθρεφτίστε τους ότι είναι σημαντικά για εσάς.
6. Μάθετέ τα να στοχεύουν ψηλά: Η στοχοθεσία και η προσπάθεια για το καλύτερο δυνατό είναι βασικοί παράγοντες για την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση των παιδιών, αρκεί ο στόχος να μην είναι η τελειότητα.
7. Αναγνωρίστε τις επιτυχίες και την προσπάθεια: Πείτε τους «μπράβο» έστω και για μικρά επιτεύγματα ή ακόμη και για την προσπάθεια που κατέβαλαν, ακόμη και αν δεν τα κατάφεραν. Προσοχή: Η επιβράβευση πρέπει να γίνεται όταν υπάρχει λόγος και όχι σε υπερθετικό βαθμό, αφού τότε και το νόημα της χάνει και υπάρχει περίπτωση το παιδί να «καλομάθει» ή να θεωρήσει ότι πρέπει πάντα να ανταποκρίνεται σε υψηλά στάνταρντς . Διδάξτε τους παράλληλα την ταπεινότητα.
8. Στηρίξτε τα στις αποτυχίες: Βοηθήστε τα να καταλάβουν ότι η αποτυχία αποτελεί κομμάτι μίας φυσιολογικής ζωής και «σκαλοπάτι» για να προχωρήσουν παρακάτω. Μοιραστείτε δικές σας αποτυχίες και καθησυχάστε τα.
9. Αποδοκιμάστε τις πράξεις, όχι τα ίδια τα παιδιά: Αν το παιδί κάνει κάτι «κακό», αποφύγετε να χαρακτηρίσετε το ίδιο και αποδοκιμάστε αυτή καθαυτή την πράξη. Για παράδειγμα, αν πει ψέματα, το να το αποκαλέσετε «ψεύτη» θα έχει ισχυρό αρνητικό αντίκτυπο μέσα του και ίσως το στιγματίσει, ενώ αν εμείνετε στην πράξη του ψέματος, το παιδί θα καταλάβει ότι λάθος είναι αυτό που κάνει, και όχι αυτό που είναι.
10. Ενισχύστε την ευχέρεια επιλογής και τις πρωτοβουλίες: Ξεκινήστε από απλά πράγματα, όπως το πώς προτιμούν να ντυθούν ή τι δραστηριότητα προτιμούν να κάνουν το απόγευμα, δίνοντας τους επιλογές για να διαλέξουν. Όσο ασήμαντες και να φαίνονται τέτοιες επιλογές, για τα παιδιά είναι ευκαιρίες να αναλάβουν κάποιον έλεγχο και να νιώθουν αυτόνομα.
11. Ενθαρρύνετε τα να μαθαίνουν νέα πράγματα: Νέα χόμπι και δραστηριότητες, καλλιέργεια ταλέντων, εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και ενασχόληση με τον αθλητισμό και τις τέχνες, πάντα δίνουν ώθηση στη θετική αυτοεικόνα.
12. Αποφύγετε την υπερπροστασία: Αν συνεχώς φοβάστε για το παιδί, το έχετε υπό συνεχή επιτήρηση, αν φροντίζετε να του τα έχετε όλα έτοιμα και τρέχετε να του λύσετε κάθε πρόβλημα, το πιθανότερο είναι ότι το παιδί θα μάθει να εξαρτάται από εσάς και να εξαρτάται γενικά από άλλους στη μετέπειτα ζωή του, γιατί το μήνυμα που παίρνει είναι ότι δεν είναι ικανό να αναλάβει ευθύνες και να ανταπεξέλθει μόνο του. Αφήστε το να ενεργοποιηθεί, να κάνει λάθη, να μάθει και έτσι να στηριχτεί στα δικά του πόδια. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ξέρει ότι το εμπιστεύεστε.
13. Διδάξτε τα να είναι διεκδικητικά και να θέτουν όρια: Αυτό θα γίνει κυρίως μέσα από το δικό σας παράδειγμα. Διδάξτε τα, μέσω της δικής σας συμπεριφοράς, να εκφράζουν τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τα θέλω τους, να λένε όχι, να βάζουν όρια, να σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους και να διεκδικούν ενεργά. Για παράδειγμα, αν σας ακούν να λέτε «Με κάνουν ό,τι θέλουν στη δουλειά και εκμεταλλεύονται την καλοσύνη μου» διδάσκονται τη θυματοποίηση και την παθητική στάση, ενώ αν πείτε «Αυτή η κατάσταση στη δουλειά θα σταματήσει, δεν το επιτρέπω», διδάσκονται την οριοθέτηση και τη διεκδικητική συμπεριφορά.
14. Αποδεχτείτε τα γι’αυτό που είναι: Το παιδί σας είναι αξιαγάπητο όπως ακριβώς είναι, με τις δυνατές και τις δύσκολες πλευρές του. Μην προσπαθήσετε να το αλλάξετε, να το «διορθώσετε», να το φέρετε πιο κοντά στο δικό σας ιδανικό. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να το κάνετε να μην εκτιμά τον εαυτό του. Βοηθήστε το να «αγκαλιάσει» τα ελαττώματα του και να προσπαθεί να γίνει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του.
Πάνω απ’όλα θυμηθείτε: Εσείς είστε το βασικό πρότυπο για το παιδί σας. Αγαπήστε και αποδεχτείτε τον εαυτό σας, ώστε να αποτελέσετε θετικό σημείο αναφοράς για εκείνο. Η δική σας συμπεριφορά και στάση θα διαμορφώσει τη δική του προσωπικότητα και αυτοεκτίμηση. Ένας γονιός που έχει αυτογνωσία, αποδέχεται τις ατέλειες του, αναγνωρίζει την αξία του και προσπαθεί συνεχώς να αυτό-βελτιώνεται, αναπόφευκτα θα αναθρέψει παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση, σταθερή αίσθηση επάρκειας και μία υγιή και ασφαλή σχέση με τον εαυτό.
Κείμενο: Αγγελική Κονιδάρη
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας MSc / Εκπ.Ψυχοθεραπεύτρια
Βιβλιογραφία
- Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (2017). Συμβουλευτική Ψυχολογία. Αθήνα: Πεδίο.
- Feltham, C. & Horton, I. (Επιμ.). (2001). Οδηγός Συμβουλευτικής & Ψυχοθεραπείας (Π.Γεωργοπούλου, Η.Κουσουνέλου, Ο.Λαζοπούλου, Ε.Οθείτη, Μτφ.). Αθήνα: Π.Ασημάκης.
- Garner, A. (2000). Η τέχνη της Επικοινωνίας. Αθήνα: Πατάκη.
- Severe, S. (2000). Πώς να συμπεριφέρεστε σωστά: Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας συμπεριφέρονται ανάλογα – Ένας απαραίτητος οδηγός για γονείς παιδιών 3-6 ετών. (Γ.Σαλαμάς Μτφ.) Αθήνα: Πατάκη.
- Stallard, P. (2011). Σκέφτομαι σωστά-Νιώθω καλά: Χρησιμοποιώντας τη Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεία σε Παιδιά και Νέους (Χ.Γκούντη, Μτφ.). Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδάνος.
0 Σχόλια