Το φαινόμενο του Trolling στο διαδίκτυο: ποιες οι συνέπειές του;
Το φαινόμενο του ‘’trolling’’ αποτελεί μια συνήθη συμπεριφορά στο κόσμο του διαδικτύου. Ως διαδικτυακό τρολλ χαρακτηρίζεται ένα άτομο που θα δημοσιεύσει ένα εσκεμμένα προκλητικό ή ανόητο σχόλιο, πολλές φορές εκτός θέματος, με κύριο στόχο να προκαλέσει και να εκνευρίσει άλλους χρήστες, ή να διαταράξει μια διαδικτυακή συζήτηση. Το εκνευριστικό αυτό σχόλιο που θα δημοσιευτεί από το τρολλ λειτουργεί σαν δόλωμα και αποσκοπεί στο να προκαλέσει μια αλυσίδα αντιδράσεων οι οποίες συχνά παίρνουν τη μορφή προσωπικών προσβολών (flame war).
Γιατί όμως να θέλει ένα άτομο να τρολλάρει; Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί. Μπορεί από βαρεμάρα, μπορεί επειδή θέλει να τραβήξει την προσοχή, μπορεί για εκδίκηση, ή μπορεί απλά για διασκέδαση. Ένα τρολλ βρίσκει χαρά στο να λαμβάνει αντιδράσεις από άλλους χρήστες, σε ένα παιχνίδι στο οποίο οι συμμετέχοντες διαγωνίζονται σε μια διαδικτυακή λογομαχία. Μέσα σε λίγα λεπτά η διαμάχη έχει εξελιχθεί σε δημόσιο θέαμα για τους χρήστες της πλατφόρμας, με τα μέλη της κοινότητας συχνά να ενώνουν τις δυνάμεις του για να καταπολεμήσουν τον κοινό εχθρό που προσπαθεί να διαταράξει τη συζήτηση. Από αυτή την άποψη η επίθεση του τρολλ μπορεί να λειτουργήσει σαν παράγοντας ενδυνάμωσης της ομάδας, με τα μέλη που καταπολέμησαν το τρολλ συχνά να χαίρουν της υποστήριξης και του σεβασμού των υπολοίπων μελών της κοινότητας.
Επομένως με ποιους τρόπους δρουν τα τρολλ σε μία διαδικτυακή πλατφόρμα όπως το Facebook ή το Twitter; Σύμφωνα με την Herring (2002), υπάρχουν τρεις κατηγορίες μηνυμάτων τα οποία στέλνει ένα τρολλ:
- Μηνύματα που εμφανίζονται φαινομενικά ειλικρινή, με στόχο να κάνουν τα πιθανά θύματα να ‘’τσιμπήσουν’’
- Μηνύματα που είναι σκόπιμα σχεδιασμένα στο να προκαλέσουν μια αντίδραση, όπως εκνευρισμός
- Μηνύματα που είναι σχεδιασμένα στο να σπαταλήσουν απλά τον χρόνο των μελών μέσα από ανούσιες λογομαχίες
Τα τρολλς αντλούν χαρά με το να βλέπουν τους χρήστες να αντιδρούν στο δόλωμά τους και προσπαθούν σταδιακά να τους ‘’τραβήξουν’’ όλο και πιο βαθιά σε μια συζήτηση που δεν οδηγεί πουθενά. Για να πετύχουν αυτόν τον στόχο συχνά δημιουργούν μια ή πολλές διαφορετικές περσόνες, οι οποίες άλλες φορές εκφράζουν σαρκασμό και άλλες ψεύτικο σεβασμό ή ευγένεια, με σκοπό να γελοιοποιήσουν τα μέλη της κοινότητας. Για τα τρολλς η διαδικτυακή μονομαχία στα σχόλια μιας δημοσίευσης ή σε ένα φόρουμ είναι ένα παιχνίδι ρόλων, και τα ίδια συχνά αδιαφορούν για το χάος και τον πόνο που ενδεχομένως να προκαλούν τα λεγόμενά τους. Βέβαια πέρα από τα φόρουμ και τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, τα διαδικτυακά τρολλς βρίσκουν καταφύγιο και σε άλλες πλατφόρμες, όπως τα βιντεοπαιχνίδια.
Παρ’ όλο που και στην καθημερινότητά μας μπορεί να συναντήσουμε σαρκαστικές ή περιπαιχτικές συμπεριφορές, στο διαδίκτυο το τρολλάρισμα παίρνει σαφώς μεγαλύτερες διαστάσεις. Και αυτό επειδή το διαδίκτυο εκ φύσεως μπορεί να διευκολύνει την εμφάνιση τέτοιων συμπεριφορών. Όταν ετοιμάζεσαι να γράψεις ένα προκλητικό σχόλιο στο Youtube δεν έχεις τον παραλήπτη του μηνύματος μπροστά σου. Δεν μπορείς να δεχτείς την άμεση κριτική του ή να δεις την αντίδραση στο πρόσωπό του. Στο διαδίκτυο νιώθουμε ανώνυμοι, και αυτό μας οδηγεί σε μια άρση ενδεχόμενων αναστολών που μπορεί να είχαμε σε μια πρόσωπο με πρόσωπο επαφή. Θεωρούμε πως είμαστε προστατευμένοι από τις συνέπειες της συμπεριφοράς μας, και δεν αισθανόμαστε πλέον υπεύθυνοι για τις πράξεις μας. Πίσω απ’ την οθόνη ενός tablet συχνά δείχνουμε έναν άλλον εαυτό, έναν εαυτό απελευθερωμένο από συμβάσεις, που όμως μπορεί εύκολα να προβεί σε αντικοινωνική συμπεριφορά.
Επομένως πως πρέπει να αντιμετωπίσει κανείς ένα τρολλ; Οι χρήστες του διαδικτύου έχουν ήδη βρει τη λύση, αφού οι περισσότεροι φαίνονται να αρνούνται να ‘’τσιμπήσουν’’ όταν καταλάβουν πως το σχόλιο που είδαν στην αρχική τους είναι τρολλ. Άλλοι χρήστες βέβαια μπορεί να είναι πιο ευερέθιστοι και να εμπλέκονται οικειοθελώς σε μια διαδικτυακή διαμάχη. Καλό είναι σε αυτές τις περιπτώσεις βέβαια να έχουν κατά νου το γνωστό διαδικτυακό ρητό: do not feed the trolls.
Πηγή: Connoly, I. (2016). An Introduction to Cyberpsychology. Routledge; 1st edition
0 Σχόλια