ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ: Πόσο S.M.A.R.T. είναι οι στόχοι σας;
«Δεν αρκεί να έχεις στόχους, αλλά να ξέρεις και σημάδι» έλεγε ο Αϊνστάιν και είχε δίκιο. Όλοι έχουμε στόχους, όμως, γνωρίζουμε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να τους πετύχουμε;
Στόχος είναι αυτό που θέλουμε να κατακτήσουμε σε μία δεδομένη κατάσταση. Μπορεί να είναι προσωπικός, επαγγελματικός, οικονομικός, βραχυπρόθεσμος ή μακροπρόθεσμος, μικρότερης ή μεγαλύτερης σημασίας κ.α. Το βέβαιο είναι ότι οι στόχοι που θέτουμε προσδίδουν νόημα σε αυτά που κάνουμε, μπορούν να τονώσουν την αυτοπεποίθηση και την αίσθηση της προσωπικής μας δύναμης, καθοδηγούν τις σκέψεις, τις κινήσεις και τελικά τη ζωή μας, γι’ αυτό και αξίζουν την προσοχή και την αφοσίωση μας.
Συχνά, πολλοί από εμάς έχουμε γενικούς και αφηρημένους στόχους στο μυαλό μας, στόχους που μοιάζουν περισσότερο με όνειρα, πράγμα που δεν μας διευκολύνει να προχωρήσουμε στη δράση και την υλοποίηση τους. Όπως λένε, ένας στόχος χωρίς πλάνο είναι μόνο μια ευχή.
Αντίθετα, αν εξετάσουμε έναν στόχο προσεκτικά και τον συγκεκριμενοποιήσουμε, θα έχουμε κάνει το πρώτο βήμα για να έρθουμε πιο κοντά του και να διαπιστώσουμε κατά πόσον είναι S.M.A.R.T, δηλαδή:
Specific - Συγκεκριμένος
Measurable - Μετρήσιμος
Achievable - Επιτεύξιμος
Relevant - Σχετικός
Time-bound – Χρονικά προσδιορισμένος
Αυτό το μοντέλο στοχοθέτησης, που εισήγαγε ο «γκουρού» του management Peter Drucker, υποστηρίζει ότι, για να επιτευχθεί ένας στόχος, πρέπει να συγκεντρώνει τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Ας τα δούμε πιο αναλυτικά:
Συγκεκριμένος: Ο στόχος πρέπει να είναι ακριβής και σαφής, ώστε να γνωρίζουμε πώς ακριβώς θα τον επιδιώξουμε. Για παράδειγμα, αντί να πείτε «Θέλω να αδυνατίσω», θα ήταν καλύτερο να πείτε «Θέλω να χάσω Χ κιλά». Έτσι, είναι πιο εύκολο να οργανώσετε το πλάνο δράσης σας και σίγουρα η προσπάθεια δεν θα φαντάζει «βουνό».
Μετρήσιμος: Ο στόχος πρέπει να είναι μετρήσιμος, γιατί έτσι μπορεί να καταγραφεί και να αξιολογηθεί η πρόοδος σας. Στο παραπάνω παράδειγμα, ο στόχος θα μπορούσε να είναι «Αυτή την εβδομάδα θέλω να χάσω 1 κιλό». Θέτοντας χρονικές και ποσοτικές παραμέτρους, η παρακολούθηση της προόδου είναι ευκολότερη.
Επιτεύξιμος: Ο στόχος σας πρέπει να έχει ρεαλιστική βάση, να είναι δηλαδή εφικτός και πραγματοποιήσιμος. Το να χάσετε 20 κιλά σε 10 ημέρες είναι μάλλον ουτοπικό. Ένας προσανατολισμένος στην πραγματικότητα στόχος σας δίνει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας και σας προστατεύει από απογοητεύσεις.
Σχετικός: Ο στόχος πρέπει να είναι σύμφωνος με τις προσωπικές σας αξίες και το ποιοι πραγματικά είστε. Στο γνωστό μας παράδειγμα, αν προσπαθείτε να χάσετε κιλά και ταυτόχρονα η υγεία είναι μία βασική αξία για εσάς, θέστε αυτήν ως βασικό κίνητρο στην προσπάθεια σας, αντί για την καλύτερη εξωτερική εμφάνιση, που ενδεχομένως δεν αποτελεί αξία για εσάς.
Χρονικά προσδιορισμένος: Ο στόχος πρέπει να είναι χρονικά προσδιορισμένος, καθώς, πλαίσιο και χρονοδιάγραμμα (χωρίς αυτά να σημαίνουν ψυχαναγκασμό) συνεπάγονται περισσότερη ώθηση και ενεργοποίηση.
Το σύστημα S.M.A.R.T. είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο και παρόλο που προέρχεται από τον επιχειρηματικό κόσμο, βρίσκει ευρεία εφαρμογή στην καθημερινή ζωή και σε πληθώρα περιπτώσεων. Πιο πάνω χρησιμοποιήθηκε ένα απλό παράδειγμα, όμως το σύστημα αυτό αφορά κάθε είδους στόχο, μικρότερο ή μεγαλύτερο.
Την επόμενη φορά που θα θέσετε έναν στόχο αναλογιστείτε αν διαθέτει τα παραπάνω χαρακτηριστικά και μην ξεχνάτε: Το να θέτουμε στόχους είναι πιο απλό από το να τους ακολουθούμε, να κοπιάζουμε και να κάνουμε θυσίες για να τους πετύχουμε. Οι στόχοι απαιτούν εστίαση, προσήλωση και επιμονή.
Πάρτε μολύβι και χαρτί, οργανώστε το πλάνο σας και κινηθείτε βάσει αυτού. Αν δεν σχεδιάσετε εσείς την πορεία σας, θα το κάνει κάποιος άλλος για εσάς. Ξεκινήστε από μικρούς στόχους και δείτε τον εαυτό σας να προοδεύει σταδιακά. Σκεφτείτε πού βρίσκεστε και πού θέλετε να φτάσετε. Αναρωτηθείτε πώς θα καλύψετε αυτή την απόσταση. Προστατέψτε τον εαυτό σας από περισπασμούς. Οραματιστείτε την επιτυχία. Αν αποτύχετε, είναι εντάξει. Προσπαθήστε ξανά και βρείτε εναλλακτικές. Το σημαντικό είναι να βρίσκεστε σε κίνηση και προς την κατεύθυνση που επιθυμείτε.
Και προσοχή: Ελέγξτε κατά πόσον οι στόχοι είναι πραγματικά δικοί σας. Συχνά παλεύουμε να κατακτήσουμε στόχους που έχουν θέσει οι γονείς ή η κοινωνία για εμάς, καταλήγοντας να χάνουμε τον εαυτό μας.
Αν, λοιπόν, θέτετε S.M.A.R.T στόχους, μάλλον βρίσκεστε πιο κοντά στην επιτυχία. Ακόμα όμως και αν δεν φέρετε άμεσα το επιθυμητό αποτέλεσμα, σκεφτείτε ότι κάποιες φορές, το αληθινό νόημα της στοχοθεσίας βρίσκεται στο ποιοι γινόμαστε και πώς εξελισσόμαστε μέσα από την προσπάθεια που κάνουμε για να καταφέρουμε κάτι.
Κείμενο: Αγγελική Κονιδάρη
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας/Εκπ.Ψυχοθεραπεύτρια
Βιβλιογραφία
Elder, L. & Paul, R. (2012). Ζήσε τη ζωή που σου αξίζει: Άλλαξε τον τρόπο σκέψης σου σε 25 ημέρες (Α. Κατσικερός, Μτφ). Αθήνα: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη.
0 Σχόλια