Ο ανταγωνισμός και η ζήλεια στα ΑΔΕΡΦΙΑ!
Τα αδέρφια έχουν μια σχέση η οποία ξεκινάει από την αρχή της ζωής και τα συνοδεύει ως τα βαθιά γεράματα. Μια σχέση πολύτιμη στα πλαίσια της οποίας μοιράζονται αναμνήσεις, εμπειρίες και κοινό κώδικα επικοινωνίας, η οποία λειτουργεί ως «καταφύγιο» για τις δύσκολες στιγμές. Ο αδερφός και η αδερφή παίζουν σημαντικό ρόλο στην κατασκευή της προσωπικότητας του παιδιού. Τα αδέρφια γνωρίζουν ότι έχουν μια σχέση για την οποία δεν χρειάζεται να προσπαθούν διαρκώς για να τη διατηρήσουν ενώ ο ανταγωνισμός που εμφανίζεται στα πλαίσια αυτής δεν έχει τις ίδιες επιπτώσεις όπως σε άλλες σχέσεις. Τα έντονα και αντικρουόμενα συναισθήματα αγάπης και μίσους, αφοσίωσης και αντιζηλίας αποτελούν μέρος αυτής της σχέσης. Ωστόσο, η έκφραση αυτών των δύσκολων συναισθηματικά καταστάσεων αποτελεί και ένα σημαντικό τρόπο αλληλεπίδρασης μεταξύ τους. Μέσα από τους τσακωμούς τα αδέρφια μαθαίνουν να διαχειρίζονται την ψυχική τους ένταση, να διαπραγματεύονται τις επιθυμίες τους, να διεκδικούν και να συνυπάρχουν με άλλους παρά τις ματαιώσεις που βιώνουν. Οι τσακωμοί λειτουργούν ως «σχολείο κοινωνικής μάθησης», μέσα από το οποίο μαθαίνουν δεξιότητες, σημαντικές για τη μετέπειτα ζωή.
Τα παιδιά ανταγωνίζονται μεταξύ τους για την αποδοχή και την αγάπη των γονιών τους, ακόμα και ως ενήλικοι. Η ζήλεια είναι ένα ισχυρό συναίσθημα που εμφανίζεται, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν αρκετά δυσλειτουργικά μοντέλα συμπεριφοράς μέσα στην οικογένεια. Ακόμα και αν κάποιοι γονείς προσπαθούν να συμπεριφέρονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο σε όλα τους τα παιδιά, κάτι τέτοιο είναι μη ρεαλιστική προσδοκία. Αντίθετα, η αποδοχή ότι το κάθε παιδί είναι διαφορετικό και η ελαχιστοποίηση συνθηκών που χαλάνε τις σχέσεις μεταξύ αδελφών είναι μια καλή προσέγγιση. Σε κάθε περίπτωση όμως οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η ζήλεια ο ανταγωνισμός είναι αναπόφευκτος και ο καλύτερος στόχος που μπορούν να θέσουν είναι η διατήρηση των ισορροπιών στο οικογενειακό πλαίσιο.
Η ζήλεια είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα και ένα μέσο για το παιδία να ξεπεράσουν τον εαυτό τους και να τον αποδεχτούν. Μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους στα παιδιά. Μερικά παιδιά φοβούνται ότι θα χάσουν την αγάπη των άλλων και αποσύρονται, ενώ άλλα εκδηλώνουν διαταρακτική συμπεριφορά ή και επιθετικότητα. Ορισμένα παιδιά απομονώνονται ενώ πολύ συχνά παρατηρείται το φαινόμενο να παλινδρομούν σε συμπεριφορές μικρότερης ηλικίας. Η ένταση των αντιδράσεων ζήλειας εξαρτάται από παράγονται όπως η ευφυΐα , η ιδιοσυγκρασία, η αντοχή, η σχέση με τους γονείς αλλά και τις αντιδράσεις των άλλων σε αυτές τις εκδηλώσεις ζήλιας.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για αυτό;
Να μην παρεμβαίνουν άμεσα: τα παιδιά μπορεί να τσακώνονται για να τραβήξουν την προσοχή επομένως το καλύτερο που μπορεί να κάνει ένας γονέας είναι να φύγει ώστε να απομακρύνει το κίνητρο που διατηρεί τον καυγά. Επιπλέον με αυτό τον τρόπο δίνεται χώρος στα παιδιά να επιλύσουν μόνα τους μια διαφωνία.
**Εμπλακείτε μόνο αν υπάρχει σωματικός κίνδυνος, χωρίστε τα παιδιά σε διαφορετικούς χώρους και μιλήστε τους όταν ηρεμίσουν, εστιάζοντας στη συμπεριφορά τους και όχι στην αιτία του καυγά.
Να μην επιλέγουν το μέρος κάποιου από τα παιδιά: μην ψάχνετε να βρείτε ποιος φταίει καθώς και οι δύο είναι εξίσου υπεύθυνοι εφόσον έχουν εμπλακεί σε έναν καυγά. Επιπλέον η επιλογή αυξάνει την αντιπαλότητα. Στόχος είναι τα παιδιά να πάρουν το μήνυμα ότι κανείς δε κερδίζει με τον καυγά.
Να στηρίξουν την ικανότητα των παιδιών να βρίσκουν λύση μόνα τους: τα παιδιά πρέπει να βρουν τη σειρά τους μόνα τους και να χτίσουν εμπειρίες. Με τον να εμπλέκονται οι γονείς δεν επιτρέπουν στα παιδιά τους να χτίσουν συναισθηματικές άμυνες.
Να μην δίνουν στα παιδιά τον ρόλο του «κακού» και του «καλού» παιδιού: κανένα παιδί δεν είναι μόνιμα το «καλό» ή το «κακό» και για αυτό οι γονείς δεν πρέπει να αποφασίζουν ποιος είναι σωστός και ποιος λάθος κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης. Άλλωστε ο κίνδυνος κατηγοριοποίησης ενός παιδιού ως «κακού» είναι ότι εκείνο θα σταματήσει να προσπαθεί να αλλάξει ενώ η αγνόηση του «καλού» μπορεί να προκαλέσει αντίθετες συμπεριφορές.
Να βάλουν σαφή όρια και κανόνες: σε μία ήρεμη στιγμή οι γονείς μπορούν να διδάξουν στρατηγικές επίλυσης των συγκρούσεων. Οι κανόνες θα πρέπει να εμποδίζουν την επιθετική συμπεριφορά και ενθαρρύνουν τον σεβασμό. Ταυτόχρονα ενημερώστε τα παιδιά για τις συνέπειες των κανόνων που σπάνε.
Να βοηθήσουν τα παιδιά να παίζουν μαζί: ξεκινήστε με τα παιχνίδια που αρέσουν και στα δύο παιδιά, καθίστε μαζί τους στην αρχή και σταδιακά διακριτικά αποχωρίστε όταν αρχίσουν να συνεργάζονται. Αποφύγετε διαταγές και απειλές για να «παίξουν» μαζί.
Να αντιμετωπίζουν κάθε παιδί ως ξεχωριστό: εφόσον η βάση της ζήλειας και του ανταγωνισμού είναι η γονική προσοχή ένας γονιός πρέπει να ξοδεύει χρόνο και με το κάθε παιδί ξεχωριστά και να του τονίζει τι το μοναδικό έχει. Κάθε παιδί έχει διαφορετική ιδιοσυγκρασία και ενδιαφέροντα και επομένως χρήζει διαφορετικής αντιμετώπισης.
Κείμενο: Διαμαντοπούλου Δανάη, Ψυχολόγος MSc
►Βρείτε μας στο Facebook: shorturl.at/aknuQ
►Βρείτε μας στο Instagram: shorturl.at/vC079
►Βρείτε μας στο Linkedin: shorturl.at/isY08
►Επικοινωνήστε μαζί μας στο inmedhealth.gr@gmail.com
0 Σχόλια