5 σημάδια ότι κάνεις Gaslighting στον εαυτό σου | InMedHealth




5 σημάδια ότι κάνεις 
Gaslighting στον εαυτό σου

Με τον όρο gaslighting εννοείται μία τεχνική χειραγώγησης και συναισθηματικής κακοποίησηςπου στόχο έχει να αποσταθεροποιήσει το άτομο και να το κάνει να αμφισβητεί την ίδια του τη λογική, τα συναισθήματα του, ακόμα και γεγονότα που έχει βιώσει. Ο όρος αναφέρθηκε για πρώτη φορά στην ταινία με τίτλο «Gaslight», όπου ο πρωταγωνιστής, με σκοπό να αποκομίσει οικονομικά οφέληπροσπαθεί να πείσει τη σύζυγο του και τον κύκλο τους ότι είναι τρελή, αμφισβητώντας τη λογική της, αρνούμενος γεγονότα, πράξεις και λόγια του.

Πολύ συχνά παρατηρούμε ανθρώπους να χειραγωγούν με αυτό τον τρόπο τους άλλους, όμως δεν είναι σπάνιο και εμείς οι ίδιοι να κάνουμε gaslighting στον εαυτό μας, χωρίς φυσικά να το αντιλαμβανόμαστε. Ας δούμε μερικούς τρόπους με τους οποίους «ύπουλα» μας κακομεταχειριζόμαστε:

1. Δικαιολογούμε άσχημες συμπεριφορές των άλλων προς εμάς: Ενώ μπορεί μία συμπεριφορά να μάς θίγει, να μάς προσβάλλει και να μάς κάνει να νιώθουμε άσχημα, τείνουμε να υποτιμούμε τη σοβαρότητα της και να βρίσκουμε δικαιολογίες για τον άλλον, αντί να αναγνωρίσουμε την κατάσταση. Επιπλέον, μπορεί να κατηγορούμε και τον εαυτό μας ως υπαίτιο. Παράδειγμα: «Δεν εννοούσε όσα μου είπε, ήταν θυμωμένος και κουρασμένος. Τον ζάλισα κι εγώ με το που γύρισε σπίτι».
2. Δεν εμπιστευόμαστε την κρίση μαςΌταν συμβαίνει κάτι, για παράδειγμα όσον αφορά μία σχέση, έχουμε κάποια συναισθήματα και σκέψεις γι’ αυτό (π.χ. νιώθουμε αδικημένοι), τα οποία, όμως, αρχίζουμε πολύ γρήγορα να αμφισβητούμε, να αναρωτιόμαστε κατά πόσον έχουμε δίκιο και αν θα έπρεπε να αισθανόμαστε έτσι. Αναζητάμε επιβεβαίωση από τους γύρω μας, κάνουμε ασταμάτητες σκέψεις και δεν ακούμε το ένστικτο μας σε σχέση με την κατάσταση, γιατί δεν έχουμε μάθει να το εμπιστευόμαστε.
3. Θεωρούμε ότι είμαστε υπερβολικά ευαίσθητοι: Ακριβώς επειδή δεν εμπιστευόμαστε την κρίση μας, πέφτουμε στην παγίδα να αμφισβητήσουμε τη λογική και τα συναισθήματα μας. Αντιδρούμε αυθόρμητα (και φυσιολογικά) σε κάτι που δεν μας αρέσει και όμως αμέσως σκεφτόμαστε: «Είμαι υπερβολικός», «Είμαι πολύ δραματική», «Κάνω σαν παρανοϊκός», «Μήπως τα βγάζω απ’ το μυαλό μου;». Έτσι, δεν αναγνωρίζουμε και δεν επικυρώνουμε τα συναισθήματα μας, αντίθετα ντρεπόμαστε γι’ αυτά, τα κατακρίνουμε και τα καταπνίγουμε, απαξιώνοντας το ίδιο μας το είναι. 
4. Ακυρώνουμε τα συναισθήματα μας: Είτε αισθανόμαστε κάτι όμορφο είτε κάτι δύσκολο, δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να το βιώσει πραγματικά και το υποβιβάζουμε. Για παράδειγμα, μπορεί να έχουμε στεναχωρηθεί με κάτι και να λέμε «Δεν έγινε κάτι», «Άλλοι περνάνε χειρότερα», «Αντιδρώ υπερβολικά» ή να έχουμε πετύχει κάτι και να λέμε «Σιγά το πράγμα». Σε κάθε περίπτωση, δεν μάς αφήνουμε χώρο για να βιώσουμε αυτό που συμβαίνει και να δεχθούμε τα όποια συναισθήματα γεννιούνται μέσα μας, με αποτέλεσμα να τα καταπιέζουμε και να υποβάλουμε σε μεγάλο ψυχικό στρες τον εαυτό μας.
5. Ζούμε με πολλά «πρέπει»: Έχουμε πολλούς κανόνες όσον αφορά τον εαυτό μας και οφείλουμε να μην παρεκκλίνουμε στο ελάχιστο. «Πρέπει» να είμαστε και να νιώθουμε κάπως, «πρέπει» να συμπεριφερόμαστε με συγκεκριμένο τρόπο, «πρέπει» να είμαστε τέλειοι κ.ο.κ. Όλη αυτή η ακαμψία μάς καταπιέζει και μάς κακοποιεί, όπως ένας δύστροπος και «κακός» γονιός – ένας γονιός που έχει δημιουργηθεί εσωτερικά από εμάς για εμάς. 

Το Gaslighting, από όπου και αν προέρχεται, υπονομεύει τη σταθερότητα και την ψυχική μας υγεία. Όταν λειτουργεί ως ένα μόνιμο μοτίβο συμπεριφοράς, το άτομο αρχίζει σταδιακά να αμφισβητεί την ίδια του την πραγματικότητα και δυσκολεύεται να βάζει όρια και να υπερασπίζεται τον εαυτό του. Χάνει την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση του, αμφισβητεί την κρίση και τις αποφάσεις του, βιώνει σύγχυση, αποπροσανατολισμό και ψυχική αστάθεια, ενώ αποκτά την τάση να απολογείται συνεχώς. Σε συναισθηματικό επίπεδο, το άγχος, η απελπισία και η θλίψη που νιώθουν τα θύματα του gaslighting δεν αποκλείεται να οδηγήσουν στην εμφάνιση αγχωδών διαταραχών, κατάθλιψης και νευρικού κλονισμού.

Αν ο Gaslighter είναι ο ίδιος μας ο εαυτός, δεν έχουμε παρά να δουλέψουμε μαζί του. Το πιο σημαντικό από όλα είναι να ανακτήσουμε την αίσθηση της προσωπική δύναμης και την εμπιστοσύνη στην εσωτερική μας φωνή. Η διανοητική και συναισθηματική μας ισορροπία είναι αξίες αδιαπραγμάτευτες. Γιατί να τις διαταράσσουμε εμείς οι ίδιοι; Γιατί να αμφισβητούμε την αλήθεια μας;

Οφείλουμε στον εαυτό μας να είμαστε σε επαφή και σύνδεση μαζί του, να τον ακούμε, να τον εμπιστευόμαστε και να τον τιμάμε. Οφείλουμε να έχουμε αυτοσεβασμό, να επικυρώνουμε τα συναισθήματα μας, να είμαστε ανεκτικοί και ευέλικτοι με τον εαυτό μας, να τον αποδεχόμαστε, να τον στηρίζουμε και να γίνουμε για εκείνον ο γονιός που θα θέλαμε να είχαμε. 

Κείμενο: Αγγελική Κονιδάρη

Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας MSc/Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια

 

Βιβλιογραφία

Abramson, Kate (2014). "Turning up the Lights on Gaslighting". Philosophical Perspectives. 28 (1): 1–30.

Marlow-MaCoy, Amy (2020). The  GaslightingRecovery Workbook: Healing From Emotional AbuseRockridge Press; Workbook edition

#inmedhealth

►Βρείτε μας στο Facebook: shorturl.at/aknuQ

►Βρείτε μας στο Instagram: shorturl.at/vC079

►Βρείτε μας στο Linkedin: shorturl.at/isY08

►Επικοινωνήστε μαζί μας στο inmedhealth.gr@gmail.com


*Οι απόψεις των εθελοντών αρθρογράφων είναι απολύτως προσωπικές και δεν εκφράζουν απαραίτητα την άποψη του ιδιοκτήτη.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια