Παιδικός καρκίνος και ψυχολογία: Τι μπορεί να βοηθήσει;
Πολλές μορφές παιδικού καρκίνου έχουν πλέον εξελιχθεί από μια «θανατική καταδίκη» σε μια ιάσιμη ασθένεια. Χάρη στην πρόοδο της τεχνολογίας και της φαρμακολογίας, το συνολικό ποσοστό επιβίωσης από τον παιδικό καρκίνο έχει φτάσει το 90%. Με όλο και περισσότερα επιζήσαντα παιδιά γίνεται πλέον εμφανές ότι τα ακόλουθα του παιδικού καρκίνου, όπως οι χημειοθεραπείες ή η ακτινοβολία, μπορούν να προκαλέσουν μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες που δεν αφορούν μόνο τη φυσική κατάσταση αλλά και τη ψυχική τους υγεία.
Συχνά, η θεραπεία του καρκίνου μπορεί να κληροδοτήσει το παιδί με προβλήματα σε διάφορες γνωστικές ικανότητες, όπως μνήμη, προσοχή και γλώσσα, ενώ, έχουν καταγραφεί και επιπτώσεις στη ψυχολογική υγεία του παιδιού, όπως άγχος και κατάθλιψη. Πέρα όμως από τις επιπτώσεις της θεραπείας του καρκίνου σημαντικές είναι και οι επιπτώσεις της ίδιας της διάγνωσης. Στρες, άγχος και μεγάλος ψυχικός πόνος είναι κάποιες από τις ψυχολογικές συνέπειες που ξεκινούν από τη πρώτη στιγμή της διάγνωσης όπου τόσο το παιδί όσο και η οικογένεια έρχονται αντιμέτωποι με την πιθανότητα του θανάτου.
Οι συχνές επισκέψεις στα νοσοκομεία, οι μη κατανοητοί ιατρικοί όροι και η θεραπεία που συχνά είναι πιο επιθετική από την αντίστοιχη των ενηλίκων, λόγω μορφής καρκίνου, ηλικίας και ανθεκτικότητας του παιδικού οργανισμού είναι κάποιες από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
Η μετάβαση από την «ιδιότητα του άρρωστου»στην «ιδιότητα του επιζήσαντα» έχει με τη σειρά της μεγάλες προκλήσεις καθώς απαιτείται αναπροσαρμογή και επάνοδο σε όλες τις πτυχές την οικογενειακής και κοινωνικής ζωής. Παρόλο που μεγάλο ποσοστό επιζησάντων παιδιών από τον παιδικό καρκίνο είναι ψυχολογικά υγιής υπάρχει μια ομάδα παιδιών που εμφανίζουν ψυχοπαθολογία. Αυτά τα παιδιά μπορεί να είναι χρόνια πίσω από τους συνομηλίκους και να δυσκολεύονται σημαντικά να παρακολουθήσουν το σχολείο. Επίσης, μπορεί να έχουν μόνιμα το φόβο της υποτροπής ενώ το τραύμα από όλη την εμπειρία του καρκίνου που έχουν βιώσει ενδεχομένως επηρεάζει το πώς διαχειρίζονται τις καταστάσεις της καθημερινής ζωής.
Μετατραυματικό στρες, κατάθλιψη, αυτοκτονικότητα, αίσθημα αβοηθησίας, επιθυμία απομόνωσης και αποφυγής, αυξημένη επιθετικότητα και θυμός είναι μερικά από τα ψυχολογικά συμπτώματα που εμφανίζουν παιδιά που ασθένησαν με κάποια μορφή καρκίνου.
Ο παιδικός καρκίνος δεν είναι μόνο σωματική νόσος αλλά έχει και ψυχική διάσταση και για αυτό η υποστήριξη των παιδιών και των οικογενειών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Τόσο κατά τη διάρκεια της αντιμετώπισης όσο και στο στάδιο της θεραπείας η ψυχολογική υποστήριξη βοηθά τα παιδιά να προσαρμοστούν όσο το δυνατόν πιο επιτυχημένα και ενισχύει τη ψυχική τους ανθεκτικότητα. Οι συνέπειες στο παιδί που ζει με τον καρκίνο, άμεσες και έμμεσες, απαιτείται να εκτιμηθούν έγκαιρα με ιδιαιτερότητα, διακριτικότητα και διορατικότητα.
Σε ένα πρώτο επίπεδο ενέργειες που μπορεί να διευκολύνουν ένα παιδί είναι η
αναγνώριση ότι είναι φυσικό επόμενο να βιώνει όλη αυτή τη συναισθηματική πολυπλοκότητα ή να υπάρχουν στιγμές που τα αρνητικά συναισθήματα το καταλαμβάνουν. Επίσης, το παιδί καλό είναι να ενθαρρύνεται να μείνει ενεργό και να ασχολείται με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες που έχουν νόημα για αυτό ώστε να εμπλουτίσει την ταυτότητα του με νέες ιδιότητες.
Σημαντικό είναι το παιδί να ξέρει πως νααναζητά βοήθεια και υποστήριξη όποτε βιώνει άγχος, χωρίς να ντρέπεται για αυτό. Η ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας και της αυτονομίας με ταυτόχρονη εκπαίδευση και εξάσκηση στις κοινωνικές δεξιότητεςμπορούν να βοηθήσουν το παιδί να καλύψει τα κενά από την απουσία του. Τέλος, είναι σημαντικό να υπάρχει επαγρύπνηση για αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειαςόποτε αυτό κρίνεται αναγκάιο.
Κείμενο: Διαμαντοπούλου Δανάη, Ψυχολόγος MSc
►Βρείτε μας στο Facebook: shorturl.at/aknuQ
►Βρείτε μας στο Instagram: shorturl.at/vC079
►Βρείτε μας στο Linkedin: shorturl.at/isY08
►Επικοινωνήστε μαζί μας στο inmedhealth.gr@gmail.com
0 Σχόλια