Η ακριβής αξιολόγηση των δυνατοτήτων και των αδυναμιών σας μπορεί να σας καθοδηγήσει στην καλύτερη αντιμετώπιση του εαυτού σας και των άλλων. Οι ψυχολόγοι αναφέρονται στην αυτογνωσία ως μια πτυχή της συναισθηματικής νοημοσύνης. Είναι η ικανότητα να στοχάζεται κανείς στον εαυτό του και «να αξιολογεί με ακρίβεια τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του», είπε ο Ramani Durvasula, κλινικός ψυχολόγος στη Νότια Καλιφόρνια. «Το άλλο μισό έχει επίγνωση του πώς επηρεάζεις τους άλλους ανθρώπους».
Το να είμαστε συντονισμένοι με το πώς η συμπεριφορά μας επηρεάζει τους γύρω μας μπορεί να τους κάνει να ανταποδώσουν το ίδιο. «Με την επίγνωση του εαυτού μας, μπορεί πραγματικά να αφήσουμε τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο άνετα, οδηγώντας σε ένα πολύ πιο κοινωνικό και πιο υγιές κοινωνικό περιβάλλον», είπε. «Πραγματικά πιστεύω ότι η αυτογνωσία θα άλλαζε τον κόσμο από τη μια μέρα στην άλλη, αν όλοι μπορούσαν να την εξασκήσουν».
Η αυτογνωσία είναι το κλειδί για μια καλά βιωμένη ζωή, είπε ο Rick Hanson, ψυχολόγος που είναι ανώτερος συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Greater Good Science Center του Berkeley.
Η αυτογνωσία μπορεί να φέρει συλλογικό καλό. Η αυτογνωσία δεν είναι μια σταθερή κατάσταση αλλά είναι δυνατό να οικοδομήσουμε την αυτογνωσία και εδώ οι ειδικοί προτείνουν τους τρόπους:
Επιβραδύνετε: «Όλοι προχωράμε τόσο γρήγορα. Και με αυτή την ταχύτητα, το στρες κάνει την εμφάνιση του αλλά και το άγχος δημιουργεί περισπασμούς», είπε η Durvasula. «Είναι πολύ δύσκολο να έχουμε αυτογνωσία όταν συνεχώς αλλάζουμε πορεία ή μεταπηδάμε από κατάσταση σε κατάσταση».
Συλλογιστείτε: Σκεφτείτε πώς πάει η ζωή σας, είπε ο Χάνσον. «Ποια μοτίβα δεν σας εξυπηρετούν καλά; Τι φοβάστε ή τι αποφεύγετε; Τι αποτυγχάνετε να αναπτύξετε, ίσως από φόβο; Τι έχει μείνει έξω από τη ζωή σας;». Σημαντικό είναι να σκεφτείτε και τα δυνατά σας σημεία. «Τις περισσότερες φορές, οι άνθρωποι έχουν πλήρη επίγνωση των αστοχιών και των ελαττωμάτων τους αλλά αποφεύγουν να αντικρίσουν τα θετικά τους στοιχεία», είπε ο Hanson. Όπως επίσης ότι «Δεν έχουν αρκετή επίγνωση της σταθερότητάς τους, των καλών τους προθέσεων ή της ευγένειάς τους».
Εμπεριέχει κατανόηση κι αξιοποίηση των ταλέντων και δυνατοτήτων μας, αποδοχή της μοναδικότητας κάθε ατόμου, ήρεμη κι αποτελεσματική αντιμετώπιση των περιστάσεων και μια αίσθηση εσωτερικής πληρότητας κι ευτυχίας. Είναι η συνειδητοποίηση και εκπλήρωση του πλήρους δυναμικού μας.
Αν τη δούμε σαν ένα σημαντικό στόχο μιας διαδικασίας αυτογνωσίας κι επεξεργασίας των σχέσεων μας, εδώ κάπου μπορούμε να πούμε ότι είμαστε πραγματικά ελεύθεροι κι αυθεντικοί και έτοιμοι για μια πιο ώριμη ή / και διαφορετική προσέγγιση του εαυτού και του κόσμου γύρω μας.
Περάστε χρόνο με άλλους: Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μας διδάσκουν πολλά, είπε η Durvasula, είτε κάνουμε παρέα με φίλους είτε απλά πηγαίνουμε στο παντοπωλείο. «Να έχετε επίγνωση του πώς επηρεάζετε άλλους ανθρώπους μέσω της συμπεριφοράς σας, μέσω των πράξεων σας», είπε.
Σκεφτείτε τη θεραπεία: Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην εσωτερική εξερεύνηση, είπε ο Durvasula. Οι πληροφορίες μπορούν να βοηθήσουν όσους αναζητούν την προσωπική εξέλιξη και αυτοβελτίωση και να σημειώσουν πρόοδο σε σημαντικά ζητήματα ζωής.
Το πιο σημαντικό:
είναι ότι η αυτοβελτίωση καλλιεργεί την αγάπη για τον εαυτό και τη συμπόνια. Όταν βλέπετε τον εαυτό σας να εξελίσσεται κάθε μέρα, χτίζετε την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή σας συνεπώς αποκτάτε και αυτογνωσία.
Μπορούμε να μάθουμε από την εμπειρία και να προσπαθήσουμε να ‘αυτο-αναλυθούμε’, να βοηθηθούμε από διάβασμα, παρατήρηση, ερωτηματολόγια, συμμετοχή σε δραστηριότητες. Μπορούμε να ζητάμε ανατροφοδότηση από τους άλλους κι επίσης να συμμετέχουμε σε ομάδες, ή σε ατομικές συνεδρίες συμβουλευτικής.
Πηγές:
Μαρία Βασιλειάδου, Προαγωγή ψυχικής υγείας & εκπαιδευση,’’Επίκτητος’’ Στρατηγικές Αξιολογικής Γνωσιακής Εκπαιδευσης, Εκδόσεις Βήτα,2008
Carver, C. S. (2012). Self-awareness. In M. R. Leary & J. P. Tangney (Eds.), Handbook of self and identity (pp. 50–68). The Guilford Press.
0 Σχόλια